ساکارز عسل طبیعی، نام علمی قند عسل میباشد. قند یا شکر از یک مولکول گلوکز و یک مولکول فروکتوز تشکیل شده است که از فرآوری شیره چغندر قند بدست میآید. عسل طبیعی دارای قندهای مختلفیست که در این میان ساکاروز عسل از اهمیت بیشتری برخوردار است.
در سال 1906 در آمریکا تعریفی جامع در مورد ساکارز عسل طبیعی ارائه شد که در آن ساکاروز شامل ترشح مواد قندی درختان و شهد گل نباتاتی است که توسط زنبور عسل جمعآوری شده، تغییر یافته و درون حجرههای مخصوص ذخیره شده که عسل مینامند؛ این عسل در تعریف ارائه شده مادهای ست که از نظر گردش نوری چپگرا بوده و دارای حداکثر ۲۵% آب، ۰/۲۵ % مواد معدنی، ۸% ساکارز میباشد.
ترکیبات مختلف شکر یا قند
ترکیبات مختلف شکر یا قند با نامهای مختلفی شناخته میشوند؛ برای مثال شکر قهوهای همان شکر سفید است که کمی سوزانده شده و یا شیره به آن اضافه شده است و رنگ آن قهوهای ست. مقدار شیرهای اضافه شده به آن بسیار کم است و هیچ تغییری به ارزش غذایی شکر اضافه نمیکند. با این توصیفات اگر به جای شکر سفید از شکر قهوهای استفاده کنید؛ هیچ منفعت اضافهای عایدتان نشده است.
همچنین نام دیگری که از آن بسیار استفاده میشود شکر خام است؛ این نوع شکر دانههای بزرگتری نسبت به شکر معمولی دارد؛ استفاده از این نام نیز نوعی حقهای بازاریابی است. کلمه خام تصویری طبیعیتر و سالمتر از شکر را به ذهن میآورد؛ اما شکر خام نیز چیزی بیش از شکر سفید فرآوری و کریستال شده به همراه کمی شیره نیست.
چه مقدار ساکارز خوب است؟
شکر کالری بالایی دارد اما ارزش غذایی آن صفر است، برای همین از آن با نام کالری تهی یاد میشود، شکر به غیر از انرژی، هیچ سوخت و ساز دیگری در اختیار بدنتان قرار نمیدهد. شکر و انسولین بیش از تصور عموم میتوانند تأثیر مخربی برروی قدرت سیستم ایمنی و قلبی عروقی بدن داشته باشند و موجب بیماریها و مشکلات زیادی از جمله دیابت و ناراحتیهای قلبی شوند.
شاید شکر در انواع مواد غذایی یافت شود اما به یاد داشته باشید که قوطی ۳۵۰ میلیلیتری از نوشابه میتواند حاوی تقریباً ۱۰ قاشق شکر باشد. نوشیدنی که کودکان علاقه زیادی به آن دارند و ارزش غذایی برای آنها ندارد.
ساکارز عسل طبیعی چقدر است؟
در ایران حداکثر مقدار قابل قبول برای ساکاروز عسل ۵ درصد میباشد. در شرایط افزایش دما و حرارت دادن عسل ممکن است باعث کاهش درصد ساکارز گردد.
مقدار ساکارز عسل طبیعی همیشه نشان دهنده اصل بودن عسل نیست؛ چراکه میزان ساکاروز آن به نوع گیاهی که از آن تولید شده است نیز بستگی دارد، برای مثال درصد ساکارز در عسل کنار طبیعی بیشتر از میزان استاندارد است که تشخیص کیفیت آن با آیتمهای دیگر به دست میآید.
درصد ساکاروز عسل زمانی اهمیت دو چندان مییابد که این عسل برای مصرف بیماران دیابتی مورد استفاده قرار گیرد؛ در واقع میزان ساکارز استاندارد در عسل طبیعی، برای افراد سالم حداکثر ۵، و برای بیماران مثل افراد مبتلا به دیابت حداکثر ۳ میباشد؛ اما متاسفانه اکثر عسلهای موجود در بازار ساکاروز ۵ و بالاتر را دارند، که این عسلها کاملا بیکیفیت میباشند.
آیا هر عسلی با ساکارز زیر پنج درصد طبیعی است؟
متاسفانه امروزه تقلبات در مورد عسل آنقدر زیاد شده است که دیگر حتی با آزمایش تست عسل طبیعی هم نمیتوان به یک عدد و میزان ساکارز اعتماد کرد و آن را ملاک اصل بودن عسل دانست. برای مثال اگر زنبودار به زنبور عسل آب شکر بدهد، میزان ساکارز در عسل بالا میرود و در واقع عسلی با ساکارز بالای 5 درصد که همان عسل شکری نامیده میشود بدست میآید. اما اگر همان زنبوردار میزان کمتری آب شکر به زنبورهای خود بدهد ممکن است عسل بدست آمده با ساکارز زیر 5 درصد و با عدد 4 بدست آید که با توجه به ملاک آزمایشگاهی جز عسلهای طبیعی به حساب میآید.
بگذارید کمی بیشتر در این مورد صحبت کنیم. در شهد گلها یا صمغ گیاهان میزان کمی ساکارز وجود دارد که برای هر گلی ساکارز خاص و مشخصی بدست میآید، و در نهایت هر عسلی که تولید میشود نسبت به گل و گیاهی که از آن تولید شده ساکارز متفاوتی دارد؛ برای مثال ساکارز
- عسل طبیعی گون زیر ۲ درصد میباشد
- عسل طبیعی آویشن کوهی طبیعی زیر ۲ درصد میباشد
- عسل کنار طبیعی زیر ۴ درصد و یا بیشتر از آن میباشد
- عسل سماق طبیعی زیر ۲ درصد طبیعی میباشد
- عسل وحشی کوهی زیر ۱٫۵ میباشد (اکثرا زیر یک درصد ) و…..
حالا برای درک بهتر این موضوع فرض کنید؛ اگر زنبورداری در منطقهای با بیشترین پوشش گیاهی کندوهای خود را قرار داده باشد و در این پوشش گیاهی درصد بیشتری گیاه گون وجود داشته باشد؛ عسلی که تولید میشود را غالبا عسل گون مینامد و این عسل با میزان ساکاروز به احتمال زیاد زیر 2 درصد خواهد بود.
حالا اگر همان زنبوردار به زنبورهای خود آب شکر داده باشد، ساکارز عسل طبیعی آن 4 درصد خواهد بود و این دو عدد به دلیل آنکه زیر 5 درصد میباشند از نظر آزمایشگاه هر دو عسل طبیعی نامیده میشوند.
مطمئنا خرید از زنبوردارن محلی و البته عسلی با قیمت مناسب، نشان دهنده اصل بودن آن میباشد، و بهترین راه برای یک خرید مطمئن است؛ چرا که تنها ساکاروز عسل نمیتواند نشان دهنده 100 درصد طبیعی بودن عسل باشد.