موم زنبور عسل چیست؟

 لغت «موم» از واژه انگلیسی قدیمی Weax که شان زنبور عسل است گرفته شده است. از این رو موم زنبور عسل یا بیزوکس را میتوان به صورت موم پایه در نظر گرفت. موم ها مواد مقاوم به آب هستند که برای پوشاندن و حفاظت روی برگ های گیاهان و میوه ها (کوتیکول)، در ساختمان شان زنبور عسل، چربی های محافظ حشرات، چربی های پوست دام ها، غده های چربی پرندگان، روغن نهنگ و برخی خرچنگ ها قارچ ها و باکتری ها به کار می روند. همچنین برخی از انواع آنها به طور مصنوعی و اغلب از مشتقات نفتی تهیه می شوند. موم های طبیعی مواد ساده ای نیستند و مخلوطی از اسیدهای چرب زنجیر بلند مختلف و دیگر مواد هستند.

ساختار موم زنبور عسل

موم زنبور عسل از سوخت و ساز قندهای احیاکننده ساخته میشود. و از قدیم در شمع سازی، مجسمه سازی، رنگ مومی قالب سازی، مومیایی پادشاهان و … بـه کـار می رفته است.

موم یا بیزوکس محصول اصلی زنبور عسل است و همراه سایر محصولات زنبور نظیر عسل، گرده گل، ژل رویال ،زهر، بره موم و … علاوه بر کاربرد در صنایع مختلف، یک منبع درآمد زنبوردار نیز به شمار می رود. یک کلنی به طور متوسط میتواند ۲۰۰ گرم موم تولید کند هر نوع موم خواص فیزیکی و شیمیایی مخصوص به خود را دارد و حتی موم زنبورهای عسل مختلف نیز متفاوت است به طور مثال موم حاصل از زنبورهای عسل آسیایی (گونه های هندی، درشت و …) نسبت به دیگر انواع نرم تر و شکل پذیرتر است و نقطه ذوب موم زنبورهای بی نیش ، ٦٦/٥-٦٤/٦ درجه سانتی گراد و نقطه ذوب موم زنبورهای بامبل، ٤٠-٣٠ درجه سانتی گراد است.

همچنین ترکیبات بیزوکس گونه های آسیایی نسبت به بقیه ساده تر است و ترکیب کمتری دارد حتی نژادهای گونۀ زنبور عسل غربی نیز موم های یکسانی ترشح نمی کنند و به طور مثال نوع موم مربوط به نژاد افریقایی برای کاربرد در مواد ،آرایشی مناسب تر است.