عسل یک ماده شیرین کننده طبیعی است که توسط زنبور عسل از شهد گیاهان و گلها ساخته شده است. عسل طبیعی فواید بسیار زیادی دارد که از جمله آنها میتوان به اسید آمینه، ویتامینها، و آنتی اکسیدانها و … اشاره کرد. مواد تشکیل دهنده آن باعث شده تا این ماده خوراکی به یک درمان شفابخش طبیعی تبدیل گردد. آیا تاکنون در مورد عسل و حساسیت شنیدهاید؟ عسل یک دارو طبیعی برای برطرف کردن حساسیت و التیام دهنده دردهای ناشی از سرفههای مکرر شماست.
این ادعا درست است؟ به نظر شما دلیلی برای احتیاط وجود دارد؟
آلرژی یا حساسیت چیست؟
آلرژی فصلی یا حساسیت اکثر از اوایل بهار تا اواسط تابستان در بین افراد شایع میشود؛ چرا که در این مدت اکثر گیاهان شروع به گرده افشانی میکنند.
گرده ماده پودر مانندی است که گیاهان برای تاکثیر بیشتر به کمک آن دانهها خود را در فضا پخش میکنند؛ اما پخش شدن این گرده تنها باعث تاکثیر گیاهان نمیشود؛ بلکه با تنفس و ورود آن به مسیر تنفسی افراد سبب بروز آلرژی فصلی در آنها میشود.
در واقع بدن گرده را به عنوان یک مهاجم خارجی، شبیه یک باکتری یا ویروس در نظر گرفته و برای حمله به آن علائمی شبیه عطسه، آبریزش بینی و چشم، خارش، گلودرد، سرفه، سردرد و مشکل تنفسی از خود نشان میدهد.
درمانهای مختلف پزشکی برای آلرژی وجود دارند؛ اما اکثر مردم ترجیح میدهند از درمانها خانگی و طبیعی استفاده کنند. یکی از این موارد مصرف عسل محلی برای برطرف کردن آلرژی میباشد.
عسل محلی، عسلی خام و بدون پردازشی است که نزدیک به محل زندگی شما تولید میشود. این درمان طبیعی یکی از شایعترین روشهای درمانی برای برطرف کردن آلرژیهای فصلی است که البته از طرف پزشکان مورد تائید نمیباشد.
گردههای آلوده کننده عسل
عسل و حساسیت رابطهای دو طرف دارند؛ در واقع همانگونه که عسل طبیعی علائم آلرژی را کاهش میدهد از طرف دیگر همین عسل ممکن است باعث ایجاد حساسیت شود. در این بیان گرده بعضی گیاهان بیشتر از سایرین باعث ایجاد حساسیت بیشتر از عسل حاصل از گرده آنها میشود. در بین گیاهانی که گرده آنها آلوده کننده عسل میباشد میتوان به گندم سیاه، لالهها، آفتابگردان، اکالیپتوس، بید، بلوط اشاره کرد. در بسیاری از موارد عسل و حساسیت در واقع حساسیت به گرده های آلرژن داخل عسل است نه خود عسل.
عسل و درمان حساسیت
ایده درمان آلرژی با مصرف عسل محلی، شبیه درمانهای که تنها با مصرف یک الی دو مرتبه برروی آلرژی شما تاثیرگذار باشند نیست.
شاید میتوان این موضوع را در نظر گرفت که مصرف عسل محلی، در واقع مصرف عسلی است که با گردههای که در اطراف محل زندگی شما هستند تولید میشود؛ بنابراین با مصرف این نوع عسل افراد به مرور زمان حساسیت خود را نسبت به آن گردهها از دست میدهند و علائم آلرژیزا در آنها بسیار کمتر ظاهر خواهد شد.
این موضوع که زنبورها برای درست کردن عسل از گرده گلها استفاده میکنند حقیقت دارد اما استفاده از گرده گیاهان اطراف محل زندگی شما شاید بسیار کم بوده؛ چراکه زنبورها از گردههای بسیار متنوعی برای تولید عسل استفاده میکنند.
اگر فردی عسل محلی میخورد هیچ تضمینی وجود ندارد که حتما از مقدار زیادی گرده در اطراف محل زندگی فرد برای تولید آن توسط زنبورها استفاده شده باشد. البته موضوع حساسیت فصلی و عسل متفاوت از قرار دادن افرادی به طور هدفمند جهت آزمایش یا تحقیقات در معرض گرده است؛ یا اینکه برای درمان از عسلهای محلی خاص برای آنها استفاده میشود.
چه نوع تحقیقاتی در مورد تاثیر عسل بر حساسیت انجام شده است؟
در یکی از تحقیقات انجام شده در مورد اثر استفاده عسل معمولی پاستوریزه و عسل محلی بر روی افراد، اثرات ناشی از مصرف برروی تسکین آلرژی در افراد در هیچکدام از گروههای تحقیقاتی مشاهده نشد؛ با این حال، در مطالعهای دیگر مشخص شد که عسل خوراکی با دوز بالا باعث بهبود علائم آلرژی فرد در طی هشت هفته شده است.
این مطالعات و نتایج متناقض بدست آمده از آنها، در واقع نمونههای کوچکی هستند که نمیتواند به آنها استناد کرد. در واقع اثر مصرف عسل محلی برروی کاهش علائم آلرژی فصلی افراد کاملا قابل قبول نیست. در این مورد نیاز به مطالعات در مقیاس بزرگتر است تا بتوان تاثیر مصرف عسل بر حساسیت را تائید و یا توصیه کرد.
آنچه که باید قبل از استفاده از عسل برای درمان حساسیت بدانید
پزشکان مقدار دوز مشخصی از عسل را برای مصرف جهت برطرف کردن یا کاهش علائم آلرژی توصیه نمیکنند؛ همچنین از طرفی هیچ تضمینی در مورد استفاده از گرده گیاهان اطراف زندگی شما برای تولید عسل توسط زنبورها وجود ندارد.
این موضوع نیز بسیار مهم است که برای کودکان زیر یک سال نباید از عسل استفاده کنید؛ چرا که استفاده از عسل محلی و در واقع عسل خام و بدون پردازش برای کودکان زیر یک سال خطر ابتلا به بوتولیسم (بیماری فلج کننده سیستم عصبی) در آنها وجود دارد.
برخی از افراد حساسیتهای شدیدی به گرده دارند، بنابراین ممکن است پس از خوردن عسل، واکنش حساسیتی به نام آنافیلاکسی( واکنش سریع و شدید بدن) داشته باشند که ممکن است؛ باعث تنگی نفس شدید در فرد شود. در مورد بقیه افراد نیز ممکن است واکنشهای آلرژیک مانند خارش یا تورم دهان، گلو یا پوست داشته باشند.
عسل و حساسیت
از لحاظ علمی تاثیر عسل برروی کاهش حساسیت افراد اثبات نشده است؛ اما با این وجود عسل یکی از بهترین جایگزینها به جای شیرینکنندههای غذایی است. بیشتر افراد از عسل برای کاهش سرفه مخصوصا از ترکیب چای و عسل، برای تسکین گلو درد بسیار مفید است.
در اکثر موارد عسل به عنوان داروی طبیعی غیر مستقیم برای رفع التهاب استفاده میشود تا حدالامکان افراد از داروهای غیر طبیعی استفاده نکنند.