درمان با عسل، زنبور عسل، شناخت عسل طبیعی
درمان خانگی نیش زنبور عسل
زنبور گزیدگی بیشتر در تابستان و به خصوص شهریور ماه در فصل برداشت عسل اتفاق می‌افتد، خیلی از افراد بر این باورند که حتی نیش زنبور عسل و زهر آن برای بدن مفید می‌باشد؛ امیدوارم دچار زنبور گزیدگی نشوید، اما اگر دجار نیش خوردگی شدید به درمان جدی نیاز نداشته باشید. در صورت زنبور گزیدگی، شما می‌توانید پس از خواندن این مطلب از بعضی روش‌های درمان خانگی نیش زنبور عسل استفاده نمایید.
درمان خانگی نیش زنبور عسل
برای بیشتر افراد، نیش زنبور آزار دهنده و دردناک است که البته به سادگی و با درمان خانگی و بدون مداخله پزشکی قابل درمان می‌باشد. طبق آخرین تحقیقات فقط بخش بسیار محدودی از جمعیت، یک یا دو نفر از هزار نفر، به نیش‌زنبور عسل حساسیت دارند.
اگر از قبل می‌دانید که به نیش زنبور حساسیت دارید یا چندین بار به آن آلرژی نشان داده‌اید ، پس بهتر است از درمان خانگی برای نیش زنبور استفاده نکنید.
درمان‌خانگی نیش زنبور برای افرادی که به آن حساسیت دارند، مناسب نیست. این حساسیت‌ها ممکن است شامل مشکلات تنفسی، تنگی گلو و سایرعلائم شدید حساسیتی باشند. به غیر از این افراد، رایج‌ترین واکنش‌ها معمولاً در ناحیه‌ای که دچار حساسیت شده‌اید، شامل درد، تورم و خارش است که چندان جدی نمی‌باشند.
واقعیت‌های جالب در مورد نیش زنبور عسل
امروزه در جهان حدود 20،000 گونه‌ی مختلف از زنبور عسل وجود دارد. تنها زنبورهای عسل کارگر، به لطف سمی که در کیسه‌ای متصل به نیش خود ذخیره کرده‌اند، می‌توانند نیش بزنند؛ این قسمت از بدن زنبورها نیز بخشی از سیستم تناسلی زنبورهای کارگر یا همان زنبور ماده می‌باشد.
برخی از انواع زنبورها، مثل زنبورهای عسل آفریقایی، بیشتر به حالت گروهی و با ازدحام نیش می‌زنند؛ در اکثر مواقع گاه ممکن است تنها یک زنبور شما را نیش بزند. در برخی مواقع احتمال زنبور گزیدگی بیشتر افزایش میابد؛ برای مثال چنانچه کار یا سرگرمی شما به گذراندن وقت در خارج از منزل مرتبط باشد؛ یا در جایی زندگی می کنید که، زنبورها در آن‌جا فعال بوده و کندویی نزدیک محل زندگی شماست. ممکن است بیشتر دچار زنبورگزیدگی شوید.
تقریباً از بین افرادی که دچار زنبور گزیدگی می‌شوند؛ 3 درصد نسبت به آن واکنش آلرژیک از خود نشان می‌دهند و حدود 0.8 درصد از قربانیان نیش‌خوردگی زنبور عسل، دچار واکنش آلرژیک شدید و تهدید کننده، به نام آنافیلاکسی شده‌اند.
علت مرگ زنبور عسل بعد از نیش زدن
بعضی از انواع زنبورهای عسل، بعد از نیش زدن می‌میرند. زیرا نیش آن‌ها (که به شکم زنبور وصل است) خاردار می‌باشد؛ با پرواز زنبور بعد از نیش زدن، نیش در محل گزش گیر کرده، و سبب جدا شدن کیسه زهر از شکم زنبور می‌گردد. بنابراین شکم زنبور پاره شده و زنبور می‌میرد.
علائم مشترک نیش زنبورعسل
بعد از نیش زدن زنبور عسل یک ترکیب سمی زهردار در بدن فرد باقی می‌ماند؛ که باعث ایجاد علائم ناخوشایندی در بدن می‌شود. نیش زدن توسط زنبور عسل موردی غیر معمول و نادر نیست و اغلب اوقات احتمال این‌که زنبور شما را نیش بزند وجود دارد. اما واکنش بدن افراد نسبت به زهر زنبور عسل می‌تواند متفاوت باشد. در واقع زنبورهای زرد اجتماعی (زنبور زرد) که جزء دسته‌ی زنبورهای عسل به شمار نمی‌روند؛ عامل اصلی ایجاد واکنش‌های آلرژیک در حشرات هستند.
مطابق نظر مرکز کنترل سموم ملی آمریکا می‌توان گفت:
تمام علائم یک گزیدگی معمولی مثل درد، تورم، قرمزی و خارش می‌باشند؛ که همه اثرات در آن نقطه‌خاص گزش قرار دارند. حتی وجود این علائم در روز بعد نیز مورد انتظار بوده، و یک واکنش آلرژیک به حساب نمی‌آیند.
علائم جزئی حساسیت که اکثرا در محل نیش زنبورعسل یا زنبور زرد به وجود می‌آیند، عبارتنداز: درد، قرمزی، ورم، سورزش یا خارش است.
6 درمان خانگی نیش زنبور عسل
برای نیش‌زدگی معمولی، که سبب ایجاد واکنش آلرژیک خاصی نمی‌شود؛ استفاده از یک درمان خانگی کافی‌ست. اگر شما به طور متعدد مورد گزش زنبور عسل قرار گرفته و واکنش آلرژیک به آن نداشته باشید، تنها یک درمان خانگی نیش زنبور برای برطرف کردن اثرات ناشی از آن کافی‌ست.
اما توصیه می‌شود قبل از استفاده‌ی هرگونه دارویی برای درمان نیش زنبور عسل یا زنبور زرد، حتما دو مورد زیر را انجام دهید:
۱)برداشتن کیسه زهر
اولین کاری که بعد از نیش زدن زنبور عسل باید انجام دهید؛ این است که با دقت محل گزش را بررسی کرده و مشخص کنید،هنوز کیسه زهر در پوست باقی مانده یا نه؟ (باید به دنبال نقطه‌ای سیاه رنگ و کوچک در محل نیش باشید). اگر چنین بود، باید با وسیله‌ای که تیز نیست، مانند ناخن انگشت یا لبه کارت اعتباری آن‌را کمی فشار دهید تا بیرون بزند. هرگز برای بیرون کشیدن کیسه زهر از موچین یا انگشت استفاده نکنید. این کار ممکن است ایده خوبی به نظر برسد؛ اما تنها باعث نفوذ بیشتر زهر در پوست می‌شود.
۲)ضد عفونی‌کردن منطقه مورد نظر
پس از برداشتن کیسه زهر، باید محل نیش خوردگی را با آب و صابون به خوبی شسته و تمیز کنید.
در این مرحله، مطابق درمان معمول نیش خوردگی، از کرم آنتی‌هیستامین یا کرم کرتیزون استفاده نمایید. برای برطرف کردن خارش شدید نیز استفاده از دیفن‌هیدرامین داروئی مناسبی می‌باشد.
اگر درمان خانگی نیش زنبور عسل را ترجیح می‌دهید، در اینجا برخی از بهترین و مؤثرترین گزینه‌ها را به شما معرفی می‌کنیم.
۱) جوش شیرین + آب
استفاده‌های داروئی مختلف از جوش شیرین بسیار زیاد است. در حقیقت جوش شیرین بخشی از درمان خانگی نیش زنبور عسل می‌باشد. استفاده از خمیر آب و جوش شیرین به جای کرم‌های آنتی‌هیستامین یا استروئیدی را در درمان خانگی نیش زنبور توصیه می‌کنند.
این روش درمانی بسیار ساده و موثر است؛ زیرا به عنوان یک درمان خوب برای زخم‌ها نیز،کاربرد دارد. بهتر است هرگز این روش درمانی را فراموش نکنید.
۲)یخ
یكی از ساده‌ترین و در عین حال مؤثرترین راه‌های درمان خانگی نیش زنبور عسل یا زنبور زرد استفاده از مالش یک بسته یخ، در مناطقه نیش‌خورده می‌باشد.
یخ به عنوان بخش اساسی از درمان نیش زنبور عسل و زنبور زرد معرفی شده است؛ همچنین یخ کمک شایانی برای کاهش التهاب و خارش ناشی از زنبور گزیدگی دارد. یخ باعث جذب خون برای بهبودی در محل زخم و نیش نیز می‌گردد.
۳)نگه داشتن محل گزیدگی در ارتفاع
بازوها و پاها شما قسمت معمول بدن برای نیش‌خوردگی هستند. چنانچه بازو و یا پای شما مورد گزش زنبور قرار گرفت؛ آن‌را بلند کرده و بالا نگه دارید. ارتفاع به شما کمک می‌کند تا نیروی جاذبه، باعث خارج شدن مایعات از محل تورم، در ناحیه‌ی مورد گزش شود.
۴)سرکه‌ی سیب
یکی دیگر از درمان‌های خانگی نیش زنبور عسل که بسیار عالی‌ست، سرکه سیب می‌باشد. استفاده از سرکه سیب می‌تواند به خنثی کردن زهر زنبور در مناطقی که دچار نیش خوردگی شده است، کمک کند. به همین دلیل استفاده از آن می‌تواند علائم نامطلوب سوزش را آرام کند. یک روش آسان برای استفاده از سرکه سیب بر روی نیش زنبور؛ آغشتن یک پد پنبه‌ای به سرکه‌ی سیب و سپس قرار دادن آن بر روی محل نیش، و بانداژکردن آن قسمت می‌باشد.
همچنین می‌توانید تکه‌ای پارچه را در سرکه سیب خیس کنید، و هر بار ۱۵ تا ۲۰ دقیقه بر روی منطقه نیش خورده قرار دهید.
۵)عسل
شاید زنبورعسل حشره‌ا‌ی است که شما را نیش می‌زند، اما آن‌چه زنبور عسل تولید می‌کند نیز، می‌تواند به کاهش التهاب و خارش جای نیش کمک کند. عسل به علت خواص ضد باکتریایی، از عفونت نیز پیشگیری می‌کند. عسل خام دارای آنزیم ضد التهابی است که یکی از خواص ویژه‌ی آن محسوب می‌شود.
عسل خام حاوی ۲۲ اسید آمینه ، ۲۷ ماده معدنی و ۵۰۰۰ آنزیم است. در عسل، پراکسید هیدرژن به کمک آنزیم گلوکز اکسیداز تولید می‌شود که این ماده سبب جلوگیری از تهاجم میکروب‌ها و تخریب باکتری‌ها می‌شود.
مقدار کمی عسل طبیعی با کیفیت را به محل نیش بزنید؛ سپس آن بخش را به مدت یک ساعت به‌وسیله باند بپوشانید. می‌توانید در صورت نیاز، این کار را چندین بار در طول روز انجام دهید.
۶)زغال فعال
کمی پودر زغال فعال را با آب یا روغن مخلوط کنید تا یک ماده‌ی خمیری شکل بدست آید؛ سپس آن‌را به عنوان درمان خانگی نیش زنبور عسل استفاده کنید. ذغال فعال شده باعث خنثی شدن هر گونه زهر باقی‌مانده و از بین رفتن سوزش و درد و ورم ناشی از نیش خوردگی زنبور می‌شود.
چگونگی درست کردن معجون درمان خانگی برای نیش زنبور عسل
مواد لازم:
۱ عدد کپسول ذغال فعال
۱/۲ قاشق سوپخوری روغن نارگیل
محتویات یک کپسول زغال فعال را درون یک کاسه کوچک بریزید و روغن نارگیل را به آن اضافه کنید، مواد را خوب مخلوط کنید؛ سپس مخلوط را بر روی ناحیه آسیب دیده آغشته نمائید. هر 30 دقیقه یکبار این عمل را تکرار کنید، تا خارش و ناراحتی فروکش کند.
اثرات جانبی نیش زنبور عسل و موارد احتیاطی
نیش زنبور عسل در برخی افراد می‌تواند یک واکنش آلرژیک بسیار شدید به نام آنافیلاکسی را ایجاد کند. غالبا آنافیلاکسی در ابتدا به صورت خارش شدید چشم یا صورت دیده می‌شود، و در عرض چند دقیقه، علائم جدی‌تری در بدن بروز پیدا می‌کنند.
۱۴ مورد حساسیت به نیش زنبور عسل
۱) تورم ، که می تواند باعث ایجاد مشکل در بلع و تنفس شود
۲)کهیر و تورم
۳)سفتی قفسه‌ی سینه
۴)احساس سفتی در گلو
۵)ضعف ناگهانی
۶)افزایش ضربان قلب
۷) کاهش فشار خون
۸)گرفتگی عضلات
۹) خارش، گرفتگی و بی‌حسی شدید
۱۰) کهیر یا جوش قرمز
۱۱)درد شکم
۱۲) استفراغ
۱۳) اسهال
۱۴) بیهوشی
در صورت مشاهده‌ی علائم آنافیلاکسی، باید سریعاً به پزشک مراجعه کنید. اگر آنافیلاکسی سریع درمان نشود، ممکن است به سرعت باعث شوک ناگهانی و حتی مرگ نیز شود.
طبق گزارشات پزشکی بدست آمده، اکثر افراد دچار گزیدگی زنبور، نیازی به مراجعه اورژانس یا پزشک ندارند. با این حال، در موارد جدی‌تر، قطعاً باید به دنبال مراقبت‌های فوری پزشکی باشید. اگر از قبل می‌دانید که حساسیت شدید نسبت به نیش زنبور عسل دارید؛ حتما آمپول اپی‌نفرین همراه خود داشته باشید.
افرادی که یک واکنش آلرژیک شدید نسبت به نیش زنبور را تجربه کرده باشند، در صورت زنبور گزیدگی احتمال دچار شدن به آنافیلاکسی در آن‌ها، به میزان 30 تا 60 درصد وجود دارد. همچنین بزرگسالان نسبت به کودکان واکنش‌های شدیدتری نشان داده و بیشتر در معرض مرگ ناشی از آنافیلاکسی قرار دارند.
هجوم زنبورها
اگر زنبورها به سمت شما هجوم آورده و شما را مورد آزار و اذیت قرار داده اند و چندین بار شما را نیش زدند؛ سریعا از مراقبت‌های پزشکی کمک بخواهید. نیش زدن زنبورها به صورت گروهی می‌تواند سبب ایجاد یک وضعیت اورژانسی خطرناک مخصوصا در کودکان، افراد مسن و کسانی که مشکلات قلبی یا تنفسی دارند؛ شود. چنانچه زنبور قسمت‌هایی مانند دهان یا بینی را نیش زد، حتی افرادی که حساسیت به نیش زنبور هم نداشته باشند، فورا به مراقبت‌های پزشکی مراجعه کنند. زیرا نیش در این مناطق می‌تواند منجر به تورم و اختلال در تنفس شود.
نیش زنبور عسل می‌تواند سبب ایجاد خارش شود، اما از خراشیدن محل گزش خودداری نمائید؛ زیرا این امر می‌تواند باعث به‌وجود آمدن عفونت در محل گزیدگی شود. اگر علائم خفیف نیش خوردگی زنبور طی چند روز برطرف نشد یا علائم آلرژیک دیگری را در خود دیدید؛ سریعاً به پزشک مراجعه نمائید.
نکات کلیدی در مورد نیش زنبور
مطمئناً نیش زنبور خوشایند نیست و حتی ممکن است باعث مرگ و حساسیت شدید در افراد شود، برای افرادی که به نیش زنبور حساسیت دارند درمان خانگی نیش زنبور عسل توصیه نمی‌شود.
راه‌کارهایی که در وهله اول، باعث جلوگیری از نیش خوردگی می‌شود عبارتنداز:
۱) از گذراندن وقت در اطراف گیاهان گل‌دار خودداری نموده و به دور از کندوهای زنبور عسل یا لانه‌های زنبور قرار بگیرید.
۲) از صابون‌ها، شامپوها، نرم کننده‌ها و لوسیون‌های معطر و دئودورانت‌ها استفاده نکنید. مخصوصا از بوهایی که دارای رایحه مصنوعی هستند، بپرهیزید.
۳)چنانچه قصد دارید مدت طولانی بیرون از منزل وقت بگذرانید، بهتر است که از عطر و ادکلن استفاده نکنید.
4)لباس‌هایی با رنگ روشن و صاف بپوشید.
۵) از مصرف میوه موز در فضای باز خودداری کنید زیرا موز می‌تواند زنبورها را به خود جذب کند.
۵) لباس‌هایی بپوشید که تا حد ممکن بدن را بپوشاند (البته بدون گرم شدن بیش از حد)
6) هرگز سعی نکنید با مگس‌کش زنبورهای اطرافتان را دور کنید؛ زیرا این کار ممکن است سبب آسیب دیدن زنبورها و تحریک آن‌ها برای نیش زدن شود.